Әлімбаев Қәдір – Тарих бетінде қалған тағдыр
Әлімбаев Қәдір (1922–2006 жж.) – Ұлы Отан соғысының ардагері, еңбек майданының батыры, халқының адал перзенті.
Қәдір атамыз 1922 жылдың 14 шілдесінде Өзбекстан Республикасы, Самарқанд облысы, Катта-Курган ауданында (қазіргі – Жиззах облысы, Фориш ауданы, Атақорған ауылы) дүниеге келген.
Балалық шағы кеңестік кезеңнің ең ауыр жылдарымен тұспа-тұс келді. 1931–1933 жылдардағы ашаршылықтың азабын тартты. Жастайынан жетім қалып, тағдырдың талай сынын басынан өткерді. Бірақ қиындыққа мойымай, жігерін жоғалтпай өсті.
1941 жылы неміс фашистері Кеңес еліне басып кіргенде, ел басына күн туған шақта Қәдір атаның ағалары – Бердіқұл мен Керім майданға аттанып, 1942 жылдан бастап хабарсыз кетті. Сол жылдардан бастап олар туралы дерек болмай, туған-туыстары артында зарыға күтумен қалды. Інісі Қәдір болса, 1942 жылдың тамызында, 18 жасында майданға аттанып, 330-атқыштар полкінің құрамында Курск пен Ленинград майдандарында шайқасты. Қанды қырғында талай оқ пен оттың ортасынан аман өтіп, елге 1949 жылы ғана оралды.
Майдан даласындағы ерлігі үшін көптеген әскери марапаттарға ие болды. 1985 жылы Жоғарғы Кеңес Президиумының жарлығымен Ұлы Отан соғысы ордені І дәрежесімен марапатталды. Сонымен қатар бірнеше еңбек медальдері, мерейтойлық төсбелгілер, және \”Жасорат\” (Ерлік) медалі берілді.
Соғыстан кейін де елге қызмет ету жолынан жаңылған жоқ. Қәдір атамыз 1954–1958 жылдары Самарқандтағы Тимирязев атындағы Зооветеринарлық техникумда оқып, ветеринар мамандығын меңгерді. Білімін алып, 1958 жылдан бастап Сырдария облысы, Фариш ауданы, Тұшынияз ауылында мал дәрігері болып қызмет атқарды. Халыққа адал қызмет көрсетіп, ауыл шаруашылығының дамуына үлес қосты. 1964 жылы шаңырақ көтеріп, жанұялы болды.
Ол тек білікті маман ғана емес, сонымен қатар – қарапайымдылығы, еңбекқорлығы, адалдығы арқылы ауылдастарының құрметіне ие болған жан еді. Жаяу жүріп, ел аралап, халықпен етене араласып өмір сүрді.
1977 жылы зейнетке шықса да, тыныш отыра алмай, өмірінің соңына дейін мал шаруашылығымен айналысты. Тәжірибесімен бөлісіп, ауыл жастарына ақыл-кеңес беріп отырды.
Қәдір атаның өмір жолы – бір ғана адамның тағдыры емес, бүтін бір дәуірдің, бүтін бір халықтың тарихы. Соғыс отынан тірі оралып, бейбіт елдің іргесін көтеруге үлес қосқан оның өмірі – кейінгі ұрпаққа үлгі, ұмытылмас өнеге.
Ол – ат жалын тартып мінгеннен бастап елін қорғап, елмен бірге еңбек еткен, қарапайым да қаһарман қазақтың бір өкілі.
Қазақта:
\”Ерлік – елге мұра, ұрпаққа – ұлағат\” деген сөз бар.
Бұл сөздің шын мағынасы – Әлімбай атамыздан тараған, Отан үшін қан кешкен Қәдірқұл атамыздың өмір жолында көрініс тапты.
Қәдірқұл Әлімбайұлы – туған елге адал, туған жерге тірек болған, Ұлы Отан соғысының ардагері.
Қан майданның қасіретін де, жеңістің терең қуанышын да көзімен көріп, жүрегімен сезіп елге оралған санаулы жауынгерлердің бірі. Оның майдан даласындағы ерлігі – ел тыныштығының, ұрпақ амандығының іргетасы болды.
Алайда бұл әулеттің ерлігі тек Қәдірқұл атамызбен шектелмейді. Оның екі туған ағасы – Бердіқұл мен Керім де сол сұрапыл соғысқа аттанып, ерлікпен қаза тапқан, елге оралмаған. Олар із-түзсіз кеткенімен, олардың рухы мен аты өшкен жоқ.
Қәдірқұл атамыз – тек майдангер емес, рухты, текті азамат еді.
Ол қайғыны құр қайғы етіп қалдырмай, ағаларының Бердіқұл мен Керім есімдерін өз ұлдарына берді. Бұл – арғы-бергі қазақ баласына тән тектілік пен рухани сабақтастықтың жарқын көрінісі.
—
Тарихтан тағылым – ұрпаққа аманат
Қәдірқұл атамыздан тараған 4 ұл мен 3 қыз, бүгінде елге еңбегі сіңген, ата жолын жалғаған, аруаққа адал ұрпаққа айналды.
Бердіқұл мен Керім есімдері – енді жоғалған жоқ, олар жаңа ұрпақтың бойында өмір сүріп келеді.
Бұл – бір әулеттің ғана емес, бар қазақтың рухани қазынасына қосылған тарих.
—
Ұмытылмайтын есімдер:
Қәдірқұл Әлімбайұлы – Ұлы Отан соғысының ардагері, ел қорғаны, текті ұрпақтың тірегі.
Бердіқұл мен Керім – ерлікпен қаза тапқан батыр ағалар, есімімен ел есінде.
—
Текті елдің шежіресі – жалаң сөз емес, жүректегі жарық.
Ата-баба есімі – тасқа жазылмаса да, ұрпақ жадында жаңғырады.
Бұл әңгіме – тек Әлімбай ұрпағына емес, бар қазаққа өнеге.
Біз – сол өнегенің жалғасы болуға лайықпыз.